Uber và Lyft:  "Kình địch" ứng dụng taxi

Hàng ria mép màu hồng gắn trên những chiếc xe ôtô phục vụ hành khách sử dụng ứng dụng của Lyft - Ảnh: WSJ

Dù trụ sở của Uber Technologies và Lyft tại thành phố San Francisco chỉ cách nhau vài tòa nhà nhưng cuộc cạnh tranh của họ đã lan ra hàng chục thành phố khác, nhằm giành thế thượng phong trong mảng cung cấp ứng dụng chia sẻ ôtô phục vụ hành khách di chuyển cực nhanh.

Nói cách đơn giản, Uber và Lyft là “cò” mai mối cho hành khách và các tài xế có xe còn trống.

Hai đối thủ ép giá nhau để giành khách, khiến ranh giới giữa chuyện đưa các ý tưởng mới phục vụ giao thông đô thị và cướp “nồi cơm” của các tài xế taxi chuyên nghiệp trước kia dường như bị xóa nhòa.

Không ngại chơi bẩn

Có vẻ ưu thế đang nghiêng về Uber. Thị phần của Uber - dưới sự lãnh đạo của kỹ sư công nghệ “lắm lời” Travis Kalanick - lớn gần gấp 3 của Lyft. Uber cũng có số lượng nhân viên lớn gấp 4 và nguồn quỹ đầu tư nhiều gấp 5 lần Lyft.

Tuy nhiên, thị phần nhiều chưa chắc đã thành công. Bằng nhiều ý tưởng mới, Lyft và các công ty mới thành lập khác đang tạo ra nhiều đấu trường cạnh tranh mới.

Hai ông chủ Logan Green và John Zimmer đã tạo ra hình ảnh nhận diện vui vẻ cho Lyft - là chiếc ria mép màu hồng cực lớn gắn ở đầu xe - và khuyến khích khách hàng chào nhau bằng 2 nắm đấm tay chạm nhau.

Để cạnh tranh hiệu quả, các công ty phải tuyển dụng thêm nhiều tài xế mới để khai thông "huyết mạch" của các dịch vụ này, vì tất cả đều muốn mở rộng mạng lưới với tốc độ nhanh nhất.

Phát ngôn viên của Lyft tố cáo các đại diện của Uber trong vài tháng qua đã lạm dụng dịch vụ này để "dẫm chân" lên các tài xế của Lyft và làm tắc nghẽn hệ thống của đối thủ. Các hành khách - sau này bị phát hiện đang làm việc cho Uber - thường đặt hàng xe của Lyft và chỉ đi một đoạn đường vô cùng ngắn, có khi lặp đi lặp lại hàng chục lần/ngày.

Các tài xế Uber có thể nhận tiền thưởng nếu giới thiệu được một tài xế mới. WSJ đã công bố một email Uber gửi đến các tài xế hồi tháng 5-2014, với nội dung công ty sẽ thưởng 250 USD/lần khi giới thiệu 1 tài xế mới, 500 USD/lần “rủ" được một tài xế đang làm cho Lyft về đầu quân cho Uber và 1.000 USD/lần mời được "cố vấn" của Lyft về.

Phát ngôn viên Uber phủ nhận thông tin hãng đang cố tình làm tắc nghẽn hệ thống của Lyft, nhưng cũng thừa nhuận công ty có dành các khoản ưu đãi tuyển dụng.

Những màn “võ mồm” nảy lửa

Cuộc chiến đầu tháng 8-2014 đã phải hứng chịu một loạt "đạn" nữa, khi cả 2 công ty đều tung ra các dịch vụ đi chung xe trong vài giờ tương tự như nhau - Lyft Line và Uber Pool - cho phép các hành khách không quen biết đi chung xe và chia hóa đơn, giúp giảm chi phí cho các khách hàng đi thường xuyên.

Chiến lược gộp khách đồng nghĩa xe sẽ chạy ít lộ trình hơn và giảm doanh thu ban đầu cho các công ty. Nhưng về lâu dài, tính hấp dẫn của loại hình giao thông giá rẻ này có thể lôi kéo thêm nhiều khách mới và tăng cường sử dụng các lộ trình sẵn có, theo chủ tịch Lyft Zimmer.

Lyft đã phát triển mô hình đi chung trong vài năm qua và đã tuyển một nhóm lãnh đạo cho mảng này cách đây một tháng. 

Trong khi đó, phát ngôn viên Uber cho rằng Uber đã thực hiện dự án này mấy tháng qua và đã nộp đơn xin bản quyền từ cuối năm 2013: "Trở lại thời điểm năm 2010, không một ai tin dịch vụ này có thể phát triển. Nhưng nay chúng tôi đã có nhiều bản sao cạnh tranh trên cả 5 châu lục mà chúng tôi đang kinh doanh, và tinh thần cạnh tranh cũng là điều tốt cho thị trường và người tiêu dùng".

Nhà đầu tư Lisa Gansky tại Sidecar - một công ty nhỏ và mới tham gia lĩnh vực chia sẻ ôtô - cho biết các tính năng mới có thể được nhân rộng rất nhanh. Tuần trước, Sidecar cũng cho biết đã thử nghiệm tính năng gộp khách trong vài tháng qua.

Thậm chí, ông Kalanick và Zimmer cũng không ngại “cạnh khóe” nhau trên mạng xã hội Twitter. Ông Kalanick khá "lớn tiếng" tranh giành với các đối thủ, thay vì tập trung chiến lược xây dựng các tính năng của riêng Uber.

Sao chép lẫn nhau

Bản sao thành công nhất trong mô hình chia sẻ ôtô là UberX - được tung ra năm 2012 - để kết hợp hành khách với các tài xế nghiệp dư. Trước đó, Uber là dịch vụ xe sang cung cấp các dòng xe Lincoln Town Cars phục vụ khách, nhưng rồi trắng tay.

Tuy nhiên sau khi Lift tung ra mô hình chia sẻ ôtô độ vài tháng, Uber cũng giới thiệu dịch vụ của riêng mình và nó đang dần trở thành một mạng lưới giao thông giá mềm nổi tiếng dành cho nhiều nhóm khách hàng.

Về phần mình, Lyft cũng "vay" khá nhiều từ Uber. Tính năng “bản đồ thực tế” - cho biết các tài xế ở gần - có xuất xứ từ Uber, và Lyft đã sao chép, thiết kế lại một dứng dụng tương tự. Thêm vào đó, giá "giờ cao điểm" cũng là một biến thể từ khung giá tăng của Uber.

"Việc Uber và Lyft dễ dàng "copy" lẫn nhau cho thấy hàng rào trong ngành công nghiệp chia sẻ ôtô còn yếu kém", theo nhận định của nhà phân tích Thilo Koslowski tại Gartner Inc. "Vì cả Uber và Lyft đều không sử dụng xe riêng hay thuê tài xế, họ chủ yếu là "cò" mai mối cho tài xế và hành khách".

Nhưng các nhà đầu tư đã đổ gần 2 tỉ USD vào 2 công ty trên, đặt cược rằng các ứng dụng này sẽ ăn nên làm ra. Nhiều người đã quen di chuyển với Uber, và ứng dụng này hiện vẫn là một trong những chương trình phổ biến nhất trên Apple App Store.